"Na szlaku kultur pogranicza"

 

W marcu 2017 roku rozpoczął się Projekt "Na szlaku kultur pogranicza" pomiędzy gminami partnerskimi Ujsoły – Zakamenne, które położone są w bezpośrednim sąsiedztwie po obu stronach granicy , dzieli je jedynie odległość 30 km.

Głównym celem projektu jest

OCHRONA, PROMOCJA I ROZWÓJ NASZEGO WSPÓLNEGO DZIEDZICTWA PRZYRODNICZEGO I KULTUROWEGO.

W ramach projektu zostanie wykonany remont obiektów osady pasterskiej znajdującej się
w Soblówce, na którą składają się: drewniana scena, szałasy pasterskie, zagroda dla owiec, wędzarnia oraz palenisko. Osada będzie obiektem otwartym dla wszystkich zwiedzających, którzy będą mogli podziwiać w niej sprzęty i narzędzia służące pasterzom do wypasu owiec oraz wyrabiania serów. Zostaną w niej podjęte działania edukacyjne na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego tj. pokazy zwyczajów pasterskich,  prezentacje folkloru góralskiego oraz imprezy nawiązujące do historii i tradycji mieszkańców.  

 Wyznaczony zostanie również pieszy szlak turystyczny od miejsca osady pasterskiej do granicy z gminą Zakamenne, gdzie połączy się ze szlakiem prowadzonym po stronie słowackiej. Długość szlaku wyniesie 7 km.

Zorganizowana zostanie impreza pasterska "Zwyk bacowski", w trakcie której odtworzone zostaną obrzędy związane z wypasem owiec, pokazy wyrobu serów wraz z degustacją oraz pokazy strzyżenia owiec. Imprezie będą towarzyszyć występy regionalnych zespołów oraz twórców ludowych.

Na zakończenie sezonu odbędzie się Redyk jesienny - impreza przedstawiająca obrzędy
i zwyczaje związane ze spędzeniem owiec z hal w doliny.

Zostanie również wydany folder promujący atrakcje turystyczne pogranicza polska - słowackiego (zabytki, szlaki turystyczne, najważniejsze informacje o obu gminach).

Realizacja projektu przyczyni się do wzmocnienia i rozszerzenia współpracy Polsko Słowackiej oraz  nawiązania kolejnej współpracy gospodarczej między mieszkańcami obu gmin partnerskich. Projekt przyczyni się również do integracji społecznej ludności z terenów, na których będzie realizowany.

Koordynator projektu - Alicja Krawiec  tel. 33 8647 -350 /351 wew.21

Z-ca koordynatora - Regina Kotela  tel. 33 8647- 350/351 wew. 29

e-mail: osada@ujsoly

 

Zwyk Bacowski w Soblówce - otwarcie Osady Pasterskiej

W dniu 2 lipca o godz. 11 na Polanie Sporkowej w Soblówce odbył się jubileuszowy X Zwyk Bacowski połączony z otwarciem osady pasterskiej wybudowanej z pozyskanych przez Gminę Ujsoły funduszy europejskich w ramach projektu " Na szlaku kultur pogranicza". Inwestycja ta została zrealizowana  w  partnerstwie ze słowacką Gminą Zakamenne i polegała na gruntownym remoncie znajdującej sie na terenie polany zniszczonej infrastruktury pasterskiej. W wyniku przeprowadzonych prac odtworzono m.in zadaszoną scenę, trzy szałasy pasterskie, w tym ten najważniejszy, czyli szałas bacy oraz kosor na owce.

Na imprezę ściagnęli tłumnie mieszkańcy Gminy Ujsoły oraz turyści zauroczeni niezwykłymi obrzędami pasterskimi. Wśród zaproszonych gości dało się dostrzec m.in. słowackich przyjaciół Gminy Ujsoły w osobach Milana Vrabla- starosty gminy Zakamenne, Marka Majdisa - starosty Gminy Orawska Lesna, Wiktora Hudobę - szefa zespołu " Mała Magurka" oraz przedstawicieli reprezentujących polskie władze samorządowe i organizacje społeczne:  Andrzeja Kalatę - Starostę Żywieckiego, Józefa Stopkę - członka Zarządu Powiatu, Roberta Karpetę - zastępcę dyrektora wydziału terenów wiejskich UM w Katowicach  , Piotra Olesiaka - Nadleśniczego Nadleśnictwa Ujsoły wraz z zastępcą Janem Salachną. Gminę Ujsoły reprezentował wójt - Tadeusz Piętka wraz z przewodniczącym rady gminy Kazimierzem Grabowskim; nie zabrakło również Mariana Sporka - szefa stowarzysznia Gazdowie Doliny Cichej oraz Józefa Michałka - koordynatora projektów karpackich.

Po nabożeństwie Wójt Gminy Ujsoły Tadeusz Piętka, Starosta Gminy Zakamenne -Milan Vrabel, Starosta Gminy Oravska Lesna -Marek  Majdis , Nadleśniczy Nadleśnictwa Ujsoły -Piotr Olesiak oraz baca -Tadeusz Szczechowicz dokonali za pomocą tradycyjnych pasterskich  nożyc  uroczystego przecięcia wstęgi oznajmując tym samym otwarcie OSADY PASTERSKIEJ w Soblówce.Następnie każdy z obiektów tejże osady , w tym równiez kosor wraz z owcami, zostały poświęcone przez ks. proboszcza Ryszarda Kubasiaka.W dalszej części X Zwyku  Bacowskiego baca Tadeusz Szczechowicz wraz ze swoim synem ( również Tadeuszem )  oraz juhasami demonstrował na oczach zaciekawionej publiczności typowe, codzienne  czynności i obrzędy niezbędne przy wypasie i utrzymaniu owiec. Można było więc na żywo zobaczyć m.in. dojenie owiec w strongach, klaganie mleka, wyrób sera a przede wszystkim posmakować owczarskich specjałów. W trakcie imprezy doszło również do podpisania w szałasie bacy i pod jego czujnym okiem umowy polsko - słowackiej pomiędzy Gminami  Ujsoły i Zakamenne na realizację wspólnego projektu. O piękną oprawę artystyczną jubileuszowej uroczystości  zadbały zespoły oraz kapele folklorystyczne:  „Młode Juhasy” z Ujsół,  "Jedlicki" z Rajczy, "Mała Magurka" z Oravskiej Lesnej, „Selesz” oraz  "Baraby" z Żabnicy.

Dla wszystkich  przybyłych na Zwyk Bacowski mieszkańców, gości, turystów, przygotowany został poczęstunek.
Prowadząca imprezę Barbara Rybarska  wyposażyła zgromadzoną publiczność w fachową wiedzę z zakresu historii, tradycji i obrzędów pasterskich stanowiących dla Gminy Ujsoły podstawę jej tożsamości.

 

 SZLAK PASTERSKI

Ta, ok. 7 km trasa,  zaczyna się od Osady Pasterskiej w Soblówce i wiedzie, malowniczą górską ścieżką, do granicy z Gminą Zakamenne, gdzie łączy się na górze Oszus z 14 km trasą po stronie słowackiej, prowadzącej przez - Delená voda - Krížne  cesty – Kaňovky - Vlkov vrch- Maršálkov grúň do Kalvárii.Trasa ta jest popularna zarówno latem jak i zimą.


Załączniki: